Hollanda-İngiltere Savaşları 17. yüzyıl ve 18. yüzyılda Hollanda Cumhuriyeti ve İngiltere Krallığı arasında ticaret yollarının ve denizlerin hakimiyeti için yaşanan bir dizi savaş. Savaşlar genel olarak iki ülkenin donanmaları arasında yaşanmıştır.
İkinci ve üçüncü Hollanda-İngiltere Savaşları sonucunda Hollanda; 17. yüzyılın en önemli deniz gücü olarak konumunu korumuştur.
15. yüzyılda Hristiyanlıkta başlayan reform hareketi iki ülkeyi de etkiledi. İkisi de Protestanlık mezhebini benimseyen İngiltere ve Hollanda,
17. yüzyılın başından itibarense bu durum değişmeye başladı. Bu dönemde yeni sömürgeler elde etmeye çalıştılar ve daha önceleri Portekiz'in kontrolünde bulunan baharat ticaretinin kontrolü için rekabete başladılar.1 İngilizler ticaret filolarını genişletmek,daha etkin ticaret yapabilmek için Doğu Hindistan Şirketi'ni kurarken, Hollandalılar da aynı amaçla 1602'de Hollanda Doğu Hindistan Şirketi'ni kurdular.
Artan rekabet ve gerilime rağmen iki ülke uzun yıllar sorunlarını diplomasi ve müzakereler yoluyla hallettiler. 1652 yılında Oliver Cromwell yönetimi; Hollanda'nın Amerika'daki İngiliz kolonileriyle olan ticaretini engelleyen bir kanuna imza attı. Uzun süren müzakerelerden bir sonuç alınamaması sonucu iki ülke 1652'de birbirlerine savaş ilan ettiler. 2 yıl süren ve kısmen İngiliz üstünlüğüyle süren savaş 1654'te yapılan Westminster Antlaşması'yla İngiltere lehine sona erdi.2
İkinci İngiliz-Hollanda Savaşı dünya ticaretindeki Hollanda hakimiyetini sona erdirme niyetinde olan İngiltere'nin; 1665'te bu ülkeye savaş ilan etmesi sonucu başladı.3 Savaşın başlarında İngilizler düşmanlarına karşı üstünlük sağladıysa da Hollandalılar savaşın gidişatını lehlerine çevirmeyi başardılar. Savaş 1667'de yapılan ve Hollanda'nın daha kazançlı çıktığı Breda Antlaşması ile son buldu.45
İngiltere Kralı II. Charles; 1670'te Fransızlarla, Hollanda'nın iki ülke tarafından paylaşılması maddesini içeren gizli bir anlaşma imzaladı. Antlaşma uyarınca hareket eden Fransa ve İngiltere'nin bu planı başarısızlığa uğradı. 2 yıl süren savaşın ardından 1674'te imzalanan Westminster Antlaşması sonucu savaş öncesi statükoya geri dönüldü.6
Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında Hollanda'nın Amerikalılar ile ticarete devam etmesi ve dolaylı olarak On Üç Koloni'yi desteklemesine kızan Büyük Britanya, 1780'de bu ülkeye savaş ilan etti.
4 yıl süren savaş Büyük Britanya'nın ezici galibiyetiyle sonuçlandı. Savaş; toprak ve prestij kayıbına uğrayan Hollanda için büyük bir yıkım oldu.7
Hollanda Cumhuriyeti 17. yüzyıl içerisinde yaşanan ilk üç savaşta denizlerdeki üstünlüğünü ve sahip olduğu ticaret yollarını korumayı başardı.
Sonraki yüzyıldaysa durum değişti. İngiltere Krallığı; 1707 Birleşme Yasası sonucu İskoçya Krallığı ile birleşerek Büyük Britanya'yı meydana getirdi. 18. yüzyıl boyunca hızla ilerleyen Büyük Britanya güçlü bir deniz aşırı imparatorluğa dönüştü. Güçlenen bu imparatorluk Dördüncü Hollanda-İngiltere Savaşı'nda Hollanda'yı yenerek Hollanda'nın denizlerdeki gücüne son verdi.
.
National Maritime Museum, London.
Dutch Admiral Michiel de Ruyters' flagship 'The Seven Provinces' is being rebuilt in the Dutch town of Lelystad.
.
Orijinal kaynak: hollanda-ingiltere savaşları. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Rickard, J. (11 December 2000), First Anglo-Dutch War (1652-1654), History of War. ↩
Gijs Rommelse, "Prizes and Profits: Dutch Maritime Trade during the Second Anglo-Dutch War," International Journal of Maritime History (2007) 19#2 pp 139-159. ↩
Rommelse, Gijs (2006) The Second Anglo–Dutch War (1665–1667): raison d'état, mercantilism and maritime strife, Uitgeverij Verloren, p. 184 ↩
Phillipson, Coleman (2008) Termination of War and Treaties of Peace, The Lawbook Exchange, p. 222 ↩
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page